Mity na temat szkoleń bhp
Obowiązek prowadzenia szkoleń dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy został podany w Kodeksie pracy. Z jednej strony pracodawca ma obowiązek poddawać swoich pracowników szkoleniom wstępnym bhp i szkoleniom okresowym bhp, z drugiej strony podstawowym obowiązkiem pracownika jest brać udział w tychże szkoleniach. Tematyka szkoleń bhp to temat rzeka i pomimo, że została ona dość jednoznacznie określona przepisami to nadal w praktyce spotyka się powtarzalne błędy w tym obszarze. Z naszych obserwacji, jako firmy m.in. organizującej wstępne i okresowe szkolenia bhp wynika, że mniejszy odsetek tych błędów występuje w przypadku przedsiębiorców, którzy utworzyli służbę bhp. Służba ta jako organ doradczy dysponuje wiedzą o najnowszym stanie prawnym dotyczącym szkoleń bhp, co znacznie zwiększa prawdopodobieństwo, że ten właśnie obszar jest utrzymywany na właściwym poziomie. Gorzej sytuacja wygląda w przypadku przedsiębiorców, którzy albo w ogóle nie posiadają służby bhp, albo korzystają z usług zewnętrznych podmiotów doraźnie lub „jak się pali”. Tutaj problematyka szkoleń idzie w świat. Szkolenia albo nie są organizowane, albo są prowadzone w niezgodnie z wymaganiami, szkolenia prowadzone są często dla nie tych rodzajów kadr co potrzeba. Tym artykułem chcielibyśmy omówić kilka tych najczęściej występujących błędów, wierzymy, że zapoznanie się z nimi pozwoli części pracodawcom na analizę swojej sytuacji i doprowadzenie obszaru szkoleń do właściwego, zgodnego z prawem poziomu.
1. Szkolenie wstępne przed dopuszczeniem do pracy
Niestety, pracodawcy podchodzą do wymogu szkolenia wstępnego na zasadach podobnych jakie dotyczą wstępnych badań lekarskich. Skoro wstępne badania lekarskie prowadzone są przed przyjęciem do pracy to szkolenie wstępne bhp (często mylnie nazywane badaniem wstępnym) również. NIE! Szkolenia wstępne i okresowe bhp to czas pracy pracownika, co oznacza, że jeśli pracodawca chcący zatrudnić pracownika np. od 01 lipca zorganizuje mu szkolenie wstępne 28 czerwca – to zgodnie z literą prawa 28 czerwca traktuje się jako dzień pracy takiego pracownika. Pracodawco zapamiętaj – szkolenie wstępne ogólne zaczyna się w pierwszym roboczym dniu pracownika.
2. Pracownik chorował bez przerwy 30 dni, po powrocie ze zwolnienia musi odbyć ponowne szkolenie bhp
Podobna sytuacja jak wcześniej, pracodawcy „kopiują” zasady obowiązujące dla profilaktycznych badan lekarskich na obszar szkoleń bhp. Faktycznie w przypadku badań lekarskich jest zasada, że po zwolnieniu lekarskim trwającym nieprzerwanie 30 dni kieruje się pracownika na badania kontrolne. Zasada ta jednak nie dotyczy szkoleń, tak więc jeśli twój pracownik wraca ze zwolnienia i jego dotychczasowe szkolenie nie straciło ważności to nie ma potrzeby kierowania go na dodatkowe szkolenie.
3. Pracodawca zatrudnia pracownika na stanowisku menadżera ds. sprzedaży i kwalifikuje go jako kadrę kierowniczą, pomimo, że pracownik funkcji kierowniczych nie pełni
Tak często się dzieje, gdy nazwa stanowiska pracy ma podłoże marketingowe, gdy pracodawca chce zrobić dobre wrażenie na klientach i posługuje się dumnie brzmiącymi określeniami stanowisk. Nie ma to jednak nic wspólnego z kadrą kierowniczą w rozumieniu przepisów o szkoleniach w dziedzinie bezpieczeństwa pracy. Formalnie w zapisach prawnych nie znajdzie się żadnej definicji „kadry kierowniczej”, można się odnieść tutaj do nauk o zarządzaniu. W potocznym rozumowaniu do kadry kierowniczej należy ten pracownik, który odpowiedzialny jest za podwładnego pracownika (lub pracowników), gdy rozdysponowuje prace, kontroluje, wydaje polecenia itd. Tak więc menadżer ds. sprzedaży, który nie ‘ma pod sobą podległych pracowników” nie będzie kadrą kierowniczą lecz kadrą administracyjno-biurową lub inną (w zależności od zakresu obowiązków).
4. Przyjmuję do pracy ponownie tego samego pracownika – nie muszę wobec tego go ponownie szkolić w zakresie ogólnym i stanowiskowym
Niestety, ale takie podejście nie jest prawidłowe, w przypadku ponownego zatrudnienia pracownika u tego samego pracodawcy szkolenie wstępne należy wykonać ponownie. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy zatrudnienie ma miejsce na podstawie umowy następującej bezpośrednio (bez przerwy) po umowie poprzedniej (np. zawarcie umowy na czas określony po okresie próbnym lub zawarcie kolejnej umowy na czas określony). W każdym innym przypadku szkolenie wstępne ponawia się, niestety nawet wówczas gdy powiedzmy jednym a drugim zatrudnieniem minął np. zaledwie miesiąc czy dwa tygodnie. Inaczej sytuacja będzie wyglądała w przypadku szkolenia okresowego, jeśli takowe pracownik miał u nas przy pierwszym zatrudnieniu i zachowuje ono swoją ważność a pracownik jest przyjmowany na stanowisku o tym samym rodzaju zagrożeń – to szkolenie okresowe możemy przenieść.
5. Odbyłem szkolenie okresowe dla pracodawcy i powiedziano mi, że mogę teraz samodzielnie szkolić pracowników w zakresie szkolenia wstępnego ogólnego i stanowiskowego, nie potrzebuję do tego „behapowca”
Ponownie pracodawca w takiej sytuacji naraża się na konsekwencje prawne i finansowe. Niestety jest to sytuacja nagminna, wielokrotnie zgłaszają się do nas pracodawcy, którzy są przekonani, że oni mogą bo mają szkolenie okresowe bhp dla pracodawcy. Tak to nie działa. Rozporządzenie w sprawie szkoleń w dziedzinie bhp wyraźnie wskazuje, kto szkolenia wstępne ogólne bhp może prowadzić. Obok pracownika służby bhp jest to m.in. pracodawca, który sam pełni obowiązki służby bhp w swoim zakładzie pracy. A więc jest to pracodawca, który ukończył pewien specjalny rodzaj szkolenia – szkolenie okresowe w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracodawców pełniących obowiązki służby bhp. Jest to szkolenie znacznie dłuższe niż w przypadku „zwykłego pracodawcy” i merytorycznie wykracza znacznie poza zakres tego podstawowego.
