Jadalnia w zakładzie pracy

 

Planujemy zakład, tu będzie stała maszyna, tu zaparkujemy wózek, tu będzie biuro z kwiatkiem i obrazkiem, tu będzie wejście główne, tu miejsce dla kontrahenta. Jednym słowem będzie pięknie, nowocześnie, będziemy zarabiać i dawać pracę innym. I wszystko byłoby idealnie, gdyby nie fakt, że współcześnie pomimo powszechności pewnych informacji – zapomina się, że ten sam pracownik powinien mieć warunki odpowiednie do chwili odpoczynku i skonsumowania posiłku podczas regulaminowej przerwy. Później jest tylko gorzej, o ile zdarzy się spotkać pracownika którego zadowoli kawałek ławki i czajnik do przyrządzenia ciepłego napoju, o tyle  pracownik Inspekcji Sanitarnej bądź Inspekcji Pracy stanowczo zaprotestuje, że warunki pracy są niezgodne, że należy na nowo zorganizować pomieszczenie jadalni. I będzie miał rację, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy pomieszczenie jadalni posiada szereg wymagań, o których poniżej. Pierwsza zasada organizacji jadalni jest najważniejsza i dotyczy tego kto w ogóle musi u siebie je tworzyć.

Utworzona jadalnia powinna spełniać następujące wymagania.

1. Organizując jadalnie pamiętaj, że powinna ona znajdować się w pomieszczeniu, w którym odbywa się praca lub jeśli jadalnię planujesz w oddzielnym budynku to nie zapomnij o konieczności zapewnienia obudowanego przejścia między tymi budynkami.
2. Jeśli pracownik wychodzi z ogrzewanego, budynku głównego przejściem do budynku z jadalnią, to przejście to powinno być również ogrzewane.
3. Jadalnia powinna być oświetlona, ogrzewana i wentylowana zgodnie z Polskimi Normami.
4. Jadalnia powinna mieć wysokość 2,5m w świetle, jeśli zorganizujesz ją w suterenie, piwnicy lub na poddaszu to wysokość można zmniejszyć do 2,2m.
5. Podłogi i ściany jadalni należy wykonać z materiałów łatwych do utrzymania w czystości. Ściany do 2m wysokości należy pokryć materiałem nienasiąkliwym, gładkim i odpornym na działanie wilgoci.
6. W jadalni należy umieścić w widocznym miejscu znak informujący o zakazie palenia.
7. Powierzchnia jadalni nie powinna być mniejsza niż 8m2 a jej dokładny metraż uzależniony jest od tego, jakiego rodzaju jest to jadalnia. I tak dla jadalni do spożywania posiłków własnych pracowników (tzw. typu I) powierzchnia zależy od ilości pracowników jednocześnie w niej przebywających. Należy to wyliczyć przyjmując co najmniej 1,1m na każdego pracownika.
8. Jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych i wydawania napojów  (tzw. typu II) powinna składać się z dwóch części – pierwsza część odpowiada warunkom jak jadalnia poprzednio omówiona, a druga część przeznaczona jest do przygotowywania, wydawania napojów oraz zmywania naczyń stołowych.
9. Jadalnia z zapleczem (tzw. typu III) przeznaczona do spożywania posiłków profilaktycznych powinna spełniać te same wymagania co jadalnia typu II, czyli składać się z dwóch części oraz dodatkowo powinna posiadać węzeł sanitarny dla konsumentów i węzeł sanitarny z szatnią dla pracowników obsługi.
10. Każdy pracownik spożywający posiłek powinien mieć zapewnione miejsce przy stole.
11. Jadalnia powinna posiadać jedną umywalkę na każde 20 miejsc siedzących.
12. Przy umywalce należy zapewnić suszarkę do rąk lub papierowe ręczniki (stosowanie ręczników tekstylnych jest niedopuszczone).
13. W jadalni powinno znajdować się urządzenie do podgrzewania posiłków własnych pracowników.
14. W jadalni powinien znajdować się jeden zlewozmywak dwukomorowy na każde 20 miejsc siedzących.
15. W jadalni typu I i II należy zorganizować indywidualne zamykane szafki na przechowywanie jedzenia pracowników.
16. Jeśli w zakładzie pracy pracują zarówno osoby, które pracują w kontakcie z materiałami trującymi lub zakaźnymi i osoby nie pozostawające w takim kontakcie, to dla pierwszej grupy pracowników należy zorganizować oddzielną jadalnię, oddzieloną od pomieszczeń pracy – pomieszczeniem izolującym. W tym pomieszczeniu należy zorganizować miejsce do przechowywania odzieży ochronnej oraz zainstalować umywalkę z ciepłą, bieżącą wodą.

Kilkunastoletnia praktyka zawodowa pozwala nam wysunąć wnioski, że pomieszczenie jadalni często nie spełnia nawet podstawowych wymagań, co więcej zdarzają się nadal sytuacje kiedy jeszcze na etapie projektowania jest ono całkowicie pomijane albo projektowane niezgodnie z przepisami. Jeśli planuje się utworzenie nowego zakładu pracy, jego rozbudowę to warto skonsultować swoje zamiary z pracownikiem służby bhp, zanim poczyni się jakiekolwiek inwestycje. Dużo łatwiej jest zmienić plany, niż modyfikować pomieszczenie kiedy pozostaje ono już w użytku. Pamiętajmy, że po to wspieramy się specjalistycznymi służbami (w tym służbą bezpieczeństwa i higieny pracy), by wyeliminować nieprzyjemne niespodzianki w przyszłości. Warto tu nadmienić, że udział w opiniowaniu projektów modernizacji i rozbudowy zakładu pracy jest jednym z podstawowych obowiązków pracowników służb bezpieczeństwa i higieny pracy.